Alcoholism အရက္အတြက္ ခက္ေနသူေတြ

သမီးက အသက္ (၂၈) ႏွစ္ပါ။ သမီးႏွင့္ သမီးခ်စ္သူမွာ ယခုႏွစ္ကုန္ပုိင္းေလာက္တြင္ လက္ထပ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။ သုိေပမယ့္ ယခု သူခံစားေနရေသာ ေဝဒနာေၾကာင္႔ သူ၏မိဘမ်ားႏွင့္ သမီးမွာလည္း စိတ္မေကာင္းျခင္းမ်ား၊ စုိးရိမ္ျခင္းမ်ား ခံစားေနရပါသည္။ သမီး၏ခ်စ္သူမွာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ျဖစ္ျပီး၊ အရက္စြဲျခင္းေဝဒနာကုိ ခံစားေနရသည္ဟု ေျပာပါသည္။

သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေသာက္မိျပီး ပုံမွန္တပတ္ကုိ ၅ ရက္ေလာက္ ညစဥ္ ၂ ႏွစ္နီးပါး ေသာက္မိေနပါသည္၊ မေသာက္ရလွ်င္ လက္တုန္ျပီး ညဘက္ အိပ္လုိ႔မရပါဟု ေျပာပါသည္။ ေသာက္ျပီး တခါတရံ ရန္ျဖစ္တတ္သည္၊ စိတ္လြတ္သြားတတ္သည္ ဟုလည္း ေျပာပါသည္။ တခါတရံ စိတ္တုိတတ္ပါသည္။ မေသာက္ပဲေနသည့္ ရက္ေတြဆုိလွ်င္ ညဘက္ အိပ္လုိ႔မရသျဖင့္ ညလုံးေပါက္ တီဗီြထုိင္ၾကည္႔ေနရသည္၊ စိတ္ကုိမႏုိင္ ျဖစ္ေနပါသည္။ မိမိ၏စိတ္ဆုိတာကုိ သိပါေသာ္လည္း စိတ္ကုိ အလုိလုိက္မိေနျခင္း ေဝဒနာကုိ မခံစားႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ အရက္ဆုိင္သုိ႔ ေရာက္မိေနပါသည္တဲ့။ ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသျပီး အရက္ျပတ္ေဆးမ်ား ေသာက္ျပီးေသာ္လည္း အရက္ ျပန္ေသာက္မိလွ်င္ အသက္အတြက္ စုိးရိမ္ရပါသည္ဟု ၾကားဖူးပါသည္။ စိတ္ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသရန္ လုိအပ္ပါသလားရွင့္။ အျခား အရက္ျပတ္ႏုိင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွိပါသလား။ အားေဆး၊ ေဆးဝါး (သုိ႔) အစားအစာမ်ားျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္လုိ႔ ရႏုိင္ပါသလား။

ေက်ာင္းတက္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြသာ ဆရာ အေငါက္ခံရတယ္။ ေဆးပညာစာေတြကိုလဲ တကယ္ ဖတ္သင့္သူေတြက မဖတ္ၾကဘူး။ အဲဒီလို အမ်ိဳးအစားထဲမွာ အရက္အေၾကာင္းက ထိပ္ဆံုးကျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ အရက္သမားရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးေတြ အေပါင္းအသင္းေကာင္းေတြက တတ္စြမ္းတာလုပ္ေပးဘို႔ ဖတ္ၾကရတယ္။

Alcoholism ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္က က်ယ္ျပန္႔တယ္။ “မေသာက္ရမေနႏိုင္၊ စိတ္မထိန္းႏိုင္၊ က်န္းမာေရး-လူမႈေရး-ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေအာင္ အရက္ေသာက္ျခင္း” လို႔ ဆိုလိုတယ္။ Alcohol abuse နဲ႔ Alcohol dependence လို႔လဲ ေခၚတယ္။ ေဆးပညာအရေျပာရရင္ Neurological disorder အာရံုေၾကာဆိုင္ရာ ေဝဒနာတခု ျဖစ္တယ္။ ကမာၻေပၚမွာ သန္း ၁၄ဝ ေက်ာ္ခံစားေနၾကရတယ္။ စိတ္ေရာရုပ္ပါျဖစ္ေစလို႔ Dual disease “ႏွစ္ထပ္ကြမ္းေရာဂါ” လို႔ သတ္မွတ္တယ္။

နာတာရွည္ အရက္စြဲေသာက္ရင္ အသဲကို ထိခိုက္ေစျပီး Alcoholic liver disease အသဲေရာဂါ နဲ႔ Cirrhosis liver အသဲေျခာက္တာ၊ Epilepsy အတက္ေရာဂါ၊ Polyneuropathy အာရံုေၾကာေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးဖိအား တက္တာ၊ ႏွလံုးခုန္ ျမန္တာျဖစ္မယ္။ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မယ္၊ ေလနာ၊ အစာမခ်က္ေရာဂါျဖစ္မယ္၊ အစာအိမ္ေရာင္မယ္။ Vitamin B ေတြကိုစုပ္ယူတာ နည္းလာမယ္။ သရက္ရြက္ကိုလဲ ထိခိုက္လို႔ အဆီ၊ ပရိုတင္းနဲ႔ ကစီဓါတ္ေတြကို မေက်ခ်က္ႏိုင္ျဖစ္လာမယ္။

ဆိုးဝါးတဲ့ အသိဥာဏ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းတာလဲ အျဖစ္မ်ားတယ္။ Dementia ျဖစ္သူထဲက ၁ဝ% ဟာ အရက္ေသာက္တာနဲ႔ ဆက္ေနၾကတယ္။ လူမႈေရးရာ ကြ်မ္းက်င္မႈေတြ သိသိသာသာ ေလွ်ာ့နည္းလာမယ္။ စိတ္ေရာဂါေတြ ၂၅% မွာျဖစ္တယ္။ Anxiety and Depression စိုးရိမ္စိတ္ လြန္ကဲတာနဲ႔ စိတ္ဓါတ္က်တာေတြ သိပ္ျဖစ္ၾကတယ္။ Psychosis စိတ္ေရာဂါ၊ စိတ္ရႈတ္ေထြးျခင္း၊ Organic brain syndrome ဦးေႏွာက္ေရာဂါ နဲ႔ Panic disorder ေဆာင္တည္ရာမရတာေတြ ပါတယ္။

ဆီးခ်ိဳေနာက္ဆက္တြဲေတြ လာျဖစ္မယ္။ မ်က္စိထိခိုက္မယ္။ မ်က္စိၾကြက္သားေတြ ေလျဖတ္သလို ျဖစ္လာမယ္။ အရိုးအားနည္းလို႔ Osteoporosis ေရာဂါရေစျပီး အရိုးက်ိဳးလြယ္မယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားမယ္။ ခံတြင္း၊ အသဲ၊ အူမၾကီး၊ ရင္သား ကင္ဆာေတြ ျဖစ္တယ္။ ေယာက္်ားဆိုရင္ Sexual dysfunction လိင္ပိုင္းခ်ိဳ႕ယြင္းတာေတြလဲ ျဖစ္လာတယ္။ မိန္းမဆိုရင္ ရာသီမမွန္ျဖစ္မယ္။ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္တံုး အရက္ေသာက္ရင္ ကေလးမွာ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္နဲ႔ ေမြးလာမယ္။

Alcoholism symptoms အရက္စြဲလကၡဏာေတြကေတာ့ အရက္ကို အကန္႔အသတ္မထားႏိုင္ဘူး၊ ေသာက္ခ်င္စိတ္ကို မထိန္းႏိုင္ဘူး၊ အရက္ကို မ်ားျပီးေသာက္ခ်င္ လာမယ္၊ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္တာ၊ တရားဥပေဒ အရႈတ္အရွင္း နဲ႔ လူမႈေရး ဗရုတ္သုကၡေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေျပာခဲ့တာေတြ လုပ္ခဲ့တာေတြကို အမွတ္မရ ျဖစ္လာမယ္။ တခါတေလ ဘာဆိုဘာမွ မသိတာ ျဖစ္မယ္။ အရင္က ဝါသနာအေလွ်ာက္ လုပ္တာေတြကို မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ကိုယ္သြားရာ၊ လုပ္ရာေနရာေတြ လက္တကမ္းမွာ အရက္ကို ဝွက္ထားလာတယ္။ လိမ္ေျပာရတာေတြ လုပ္လာမယ္။

ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တာေတြ နည္းပါးေႏွးေကြးလာမယ္၊ အေကာင္း-အဆိုးခြဲျခားတာ၊ အႏၲရာယ္ ရွိ-မရွိသိတာ၊ မယဥ္ေက်းတဲ့ အမူအယာေတြ၊ ငရဲၾကီးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္လာမယ္။ အိမ္တြင္း၊ မိသားစုတြင္း၊ သူငယ္ခ်င္ခ်င္း ပဋိပကၡေတြျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္၊ ေက်ာင္းမွာ အခက္အခဲေတြ ျဖစ္မယ္။ အစပိုင္းမွာ တက္ၾကြမႈျဖစ္မယ္။ ၾကာေလေလ တားဆီးမႈေတြ ျဖစ္လာမယ္။ စိတ္ကူး စိတ္သန္း၊ ဝမ္းနည္း-ဝမ္းသာ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တာေတြ ထိခိုက္မယ္။ စကားေျပာတာ ေလး-ေႏွး-မွားတာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အဓိက ထိန္းခ်ဳပ္ (စင္တာ) ေတြ ထိခိုက္ျပီး၊ သတိလက္လြတ္ ျဖစ္မယ္။ ေသဆံုးႏိုင္တယ္။ အရက္ေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရသူေတြဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါေတြျဖစ္တယ္။

အရက္စြဲေနသူေတြထဲမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသသူ ရာႏွဳန္း ပိုမ်ားတယ္။ အရက္ဒဏ္ေရာ လူမႈေရး စိတ္ပ်က္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေစတယ္။

ကုသနည္းေတြက မတူၾကပါ။ (၁) Detoxification အရက္ဆိပ္ေျဖျခင္း နဲ႔ (၂) Alcohol withdrawal အရက္ျဖတ္ လကၡဏာေတြကို ကုသျခင္း ၂ မ်ိဳးလုပ္ရတယ္။ ဒါ့ျပင္ ျဖစ္ေနေသးတဲ့ ေရာဂါရွိေနရင္လဲ ေဆးကုရမယ္။ အဆိပ္ေျဖျခင္း လုပ္ရတာ ၄-၇ ရက္ၾကာမယ္။ အရက္အျမဲေသာက္ေနတဲ့သူက အရက္ မေသာက္ဘဲေနရင္ အရက္ျဖတ္လကၡဏာေတြ ခံစားရလိမ့္မယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္တာ၊ ေခြ်းျပန္တာ၊ လက္တံုတာေတြက ၁ ပတ္ အတြင္းျဖစ္တယ္။ ၃-၆ ပတ္ အတြင္းမွာ စျဖစ္တတ္တဲ့ စိတ္ပူပင္တာ၊ စိတ္ဓါတ္က်တာ၊ အိပ္မရတာ၊ အားယုတ္တာ၊ စိတ္တင္းအား မ်ားတာေတြက ေနာက္ ၁-၂ ႏွစ္ေလာက္အထိ ဆက္ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။

ေဆးေတြနဲ႔ကုသျခင္း

- Benzodiazepines အမ်ိဳးအစားေဆးသံုးတယ္။ ေဆးဆင္တူေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ Alprazolam, Diazepam, Loprazolam, Lorazepam, Lormetazepam, Medazepam, Midazolam, Nimetazepam, Nitrazepam, Nordazepam, Oxazepam, Phenazepam, Pinazepam, Prazepam ေတြျဖစ္ၾကတယ္။
- Disulfiram (Antabuse) ကိုသံုးတာ မ်ားတယ္။ ဒီေဆးကေန အရက္မွာပါတဲ့ Ethanol ဓါတ္ကေနျဖစ္လာတဲ့ Acetaldehyde ဓါတ္ဖယ္ရွားျပစ္ေရးကို တားဆီးေပးတယ္။ ေဆးေသာက္ျပီး အရက္ေသာက္ရင္ မေနႏိုင္ေအာင္ ခံစားရမယ္။ အန္မယ္။ မ်က္ႏွာနီျမန္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ အရက္ကို ေသာက္ခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္သြားေစမယ္။
- Calcium carbimide (Temposil) ေဆးကလဲ ဆင္တူတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးနည္းမယ္။
- Odansetron (5HT3 antagonist) ေဆးကေတာ့ တမ်ိဳးတည္းျဖစ္ျဖစ္ Naltrexone နဲ႔တြဲျပီးျဖစ္ျဖစ္သံုးတယ္။
- Acamprosate (Campral) ေဆးကေတာ့ ဦးေႏွာက္ဓါတုေဗဒကို သက္ေရာက္ေစတယ္။
- Naltrexone (ReVia) ေဆးကေတာ့ အရက္ေၾကာင့္ ေကာင္းသလိုလိုျဖစ္တာကုိ နည္းသြားေစမယ္။ အရက္ ေသာက္ခ်င္စိတ္လဲ နည္းေစမယ္။ ဒီေဆးက Disulfiram လိုမ်ိဳး မခံစားရဘူး။
- Vivitrol ေဆးက Naltrexone ထိုးေဆးျဖစ္တယ္။
- Acamprosate (Campral) ေဆးက အရက္ကို တမ္းတစိတ္နည္းေစမယ္။ ဒီေဆးကလဲ Disulfiram လိုမ်ိဳး မခံစားရဘူး။

စိတ္ပိုင္းကုသျခင္းမွာ အေျခခံစိတ္ပိုင္း ခံစားေနရတာအေပၚ မူတည္ျပီးကုသေပးရတယ္။ စိတ္ပိုင္းကုသမႈကို တဦးခ်င္း ျဖစ္ျဖစ္ အုပ္စုလိုက္ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ေပးတယ္။ လူေနမႈပံုစံျပင္တာလဲ အေရးၾကီးတယ္။ မိသားစု၊ အေပါင္းအသင္းေတြကေန ကူညီႏိုင္တယ္။ အရက္ ေသာက္သူ ကိုယ္တိုင္ကေန ျဖတ္ခ်င္ျပီေျပာလာရင္ လမ္းစေတြ႔လာတာ ျဖစ္တယ္။ တခါျဖတ္ျပီး ထပ္ေသာက္ရင္လဲ စိတ္မပ်က္ဘဲ ဇြဲရွိရွိနဲ႔ ဆက္ၾကိဳးစားရမယ္။

၂ဝဝ၂ ခုမွာ National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism ကေန အရက္စြဲေသာက္ေနသူ ၄၄၂၂ ေယာက္ကို ေလ့လာခဲ့တယ္။ ၂၅႕၅%က ေဆးမကုဘူး။ ၂၅% ဟာ အရက္ဆက္ေသာက္ၾကတယ္။ ၂၇႕၃% ဟာ တစိတ္တပိုင္း သက္သာလာတယ္။ ၃၅႕၉% ေပ်ာက္သြားၾကတယ္။ ေပ်ာက္သြားသူေတြထဲမွာ ၁၇႕၇% က အရက္ေသာက္တာ အဆိုးၾကီး မဟုတ္ၾကသူေတြနဲ႔ ၁၈႕၂% ကေတာ့ လံုးဝအရက္ျပတ္သြားၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္။

• Alcohol and Depression အရက္က စိတ္က်ေစတယ္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/01/alcohol-and-depression.html
• Alcohol Taxes and Public Health အရက္ခြန္နဲ႔ က်န္းမာေရး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/alcohol-taxes-and-public-health.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ