ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္ ဗုဒၶသရဏံပင္

Item Name ------- Canna indica Linn (ဗုဒၶသရဏံပင္)
Category ---------- Raw Material
Botany Term ------ Canna indica Linn
Species Family ---- Cannaceae

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အႏွံ႕ အျပားတြင္ ေပါက္ေရာက္ သည္။အေလ့က် ေပါက္ေရာက္ေသာ္ လည္း အလွ စိုက္ပင္ အျဖစ္လည္း စုိက္ပ်ိဳး ၾကသည္။

►အပင္

သက္ႏု ပင္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၂ ေပ ခြဲ မွ ၆ ေပ ထိ ျမင့္၏။ ပင္စည္မွာ နႏြင္း ကဲ့သို႕ ေျမေအာက္ ပင္စည္ ျဖစ္သည္။

►အ႐ြက္

႐ြက္ထိပ္ ခၽြန္၍ အလ်ား ႐ွည္ေသာ အ႐ြက္ ဖားႀကီးမ်ား ျဖစ္သည္။ အလ်ား ၂-၃ ေပ ခန္႕ထိ ႐ွိတတ္ၿပီး ျဗက္ ၈ လက္မ ခန္႕ထိ ႐ွိသည္။အေရာင္ မွာ အစိမ္းေရာင္၊ အနီေရာင္ သမ္းေသာ အစိမ္းေရာင္ ၊ ေလဟာ ေၾကးညိဳေရာင္ ႏွင့္ ခရမ္းေရာင္ အထိ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႐ွိသည္။

►အပြင့္

ထိပ္ထြက္ ပန္းခိုင္ ျဖစ္သည္။အပြင့္ ပံုစံ အရ သစ္ခြပန္း ႏွင့္ တူေသာ မ်ိဳးႏွင့္ ပဲပြင့္ႏွင့္ တူေသာ မ်ိဳးဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး ႐ွိသည္။ပြင့္ခ်ပ္ အျဖဴ ၊ပန္းေရာင္၊ အ၀ါ ၊ၾကက္ေသြး ႏွင့္ အနီေရာင္ မ်ား အျပင္ ၄င္းတို႕ ႏွင့္ စပ္ေနသည့္ အေရာင္ေဖ်ာ့ မ်ား ႐ွိသည္။

►အသီး

အခိုင္ လုိက္ သီးသည္။လံုး၍ ႐ွည္ေမ်ာေမ်ာ ပံု႐ွိ၏။ ခြံေပ်ာ့ တစ္ေစ့သီး ျဖစ္ၿပီး အေစ့သည္ က်ည္ေစ့ ကဲ့သို႕ မာမာ အလံုး ကေလး ျဖစ္ကာ ေတာက္ေျပာင္ ေသာ အနက္ေရာင္ ႐ွိသည္။

►အသံုးဝင္ပံု

အပြင့္ႏု၊ အသီးႏု၊ အျမစ္၊ဥတက္။

►အပြင့္ႏု အသီးႏု အသံုးျပဳပံု

၁။ ေရေႏြး ေျဖာ၍ တုိ႕စားျခင္း၊ သုပ္စား ျခင္းျဖင့္ ဆီးနည္းျခင္း ခ်ဳပ္ျခင္းကုိ ေပ်ာက္ကင္း ေစ႐ံု မက အဖ်ား ေရာဂါ ကိုပင္ ေပ်ာက္ကင္း ေစ၏။

၂။ ဆိတ္သား ႏွင့္ စြပ္ျပဳတ္ လုပ္၍ ေသာက္ပါက ပန္းညႈိးသူမ်ား လ်င္ျမန္စြာ ပန္းကုိ လန္းေစသည္။ ၀က္သား ၊ ႏြားသား တို႕ႏွင့္ စြပ္ျပဳတ္ လုပ္ ေသာက္ပါက ကုန္ဆံုးသြား ေသာ အားကုိ ျပန္လည္ ရေစၿပီး ကုိယ္ ႏႈတ္ ႏွလံုး ႐ႊင္လန္းေစ သည္။

၃။ အပြင့္ ကေလးမ်ား ျပဳတ္၍ ရေသာ ေရျဖင့္ ငါးေျမြထိုး၊ ငါးဟင္း ခ်က္ရာတြင္ ေလာင္း၍ ခ်က္ၿပီး စားပါက ၿမီးေညွာင့္႐ိုး ကိုက္ေသာ ေရာဂါ၊ ခါးကုိက္ခဲ ေသာေရာဂါ၊ ပိတ္၀မ္း ေရာဂါ တုိ႕အား ေပ်ာက္ကင္းေစ ႐ံုမက ဇက္ေၾကာတက္ ေရာဂါ၊ အနာ ရင္းေသာ ေၾကာင့္ နာက်င္ ကိုက္ခဲေသာ ေရာဂါ ၊ ၀မ္းပ်က္ ၊ ခံတြင္းပ်က္၊ ေျခဆစ္ လက္ဆစ္ ေညာင္းျခင္း၊ ပါးစပ္ ခၽြဲျခင္း စေသာ ေရာဂါ မ်ား ေပ်ာက္ကင္း ေစသည္။

►အျမစ္အသံုးျပဳပံု

၁။ ျပဳတ္က်ိဳ၍ လက္ဖက္ရည္ အၾကမ္း ပန္းကန္ တစ္၀က္ခန္႕ တြင္ ဆားပုပ္မႈန္႕ အနည္းငယ္ ခတ္၍ ေသာက္က အဖ်ား ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည့္ အျပင္ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ လည္ေခ်ာင္းပူ၊ ခၽြဲသလိပ္ ကပ္ ေရာဂါ မ်ား ေပ်ာက္၏။

၂။ထန္းလ်က္ ႏွင့္ ျပဳတ္က်ိဳ၍ အၾကမ္း ပန္းကန္ တစ္လံုးခန္႕ နံနက္တိုင္း ေသာက္ ပါက အဖ်ဥ္းေရာဂါ ေပ်ာက္ေစ သည့္အျပင္ ကုိယ္လက္ နာက်င္ ကိုက္ခဲျခင္း ႏွင့္ ၀မ္းထဲ ရစ္၍ နာက်င္ ျခင္း၊ အသားအေရ နာက်င္ျခင္း၊ ပူလြန္း၊ ေအးလြန္းျခင္း တို႕ ျမန္မၾကာ ေပ်ာက္ေစသည္။

►ဥတက္အသံုးျပဳပံု

၁။ ဓားႏွင့္ ပါးပါး လွီးၿပီး အေျခာက္ လွန္း၍ ထန္းလ်က္ ႏွင့္ ယိုထိုး ကာ စမုန္မ်ိဳး ငါးပါး အမႈန္႕ ျပဳ၍ ထည့္ၿပီး ဖန္ဘူးတြင္ ထည့္၍ နံနက္ တစ္ခါ၊ ညအိပ္ရာ ၀င္တစ္ခါ ကြမ္းသီးလံုး ခန္႕ စားပါက ေယာက်္ား မိန္းမ ဒူလာ မီးယပ္ေရာဂါ၊ ေသြးသား မညီညြတ္ျခင္း၊ မီးယပ္ ၀မ္းပ်က္၊ ေသြးဆံုး ၊ ကိုယ္လက္ တို႕၌ ေသြးေလ မေလွ်ာက္ျခင္း၊လိပ္ေခါင္း၊ ပန္းညႈိး၊ အသား အေရ ေျခာက္ကပ္၊ အားအင္ ကုန္ခန္းျခင္း၊ အသားအရ ေစးထန္းထန္း ျဖစ္ျခင္း၊ ခါးနာ ၊ ထံုက်င္ ကုိက္ခဲျခင္း ႏွင့္ အသား၀ါ ေရာဂါ မ်ား ေပ်ာက္ကင္း ေစသည္။

၂။ဥျပဳတ္ရည္ ကို ဒုိပါလာ သၾကားႏွင့္ ေဖ်ာ္ၿပီး နံနက္ ည လက္ဖက္ရည္ အၾကမ္း ပန္းကန္လံုး တစ္လံုးက် ေသာက္ေပးက အမ်ိဳးသမီးမ်ား အျဖဴ အနီ ဆင္းျခင္း၊ မစားခ်င္ မေသာက္ခ်င္ ျဖစ္ၿပီး ပိန္ခ်ံဳးကာ ကုိယ္သား ကုိယ္ေရ နံေစာ္လာျခင္း၊ တစ္ကုိယ္လံုး က်ိန္းၿပီး နာျခင္း၊ အသားအေရ ပူ၍ ျပာႏွမ္းႏွမ္း ျဖစ္ျခင္း၊ ေခါင္း ဦးေရ က်ိန္းျခင္း၊ အေၾကာ အျခင္ တင္းျခင္း၊၀မ္းေဖာ ၀မ္းေရာင္ ျခင္း၊ ေသြးပုပ္ ဆန္ျခင္း ႏွင့္ ဆီးေရာဂါ ျဖစ္ျခင္း မ်ားကို ေပ်ာက္ကင္း ေစသည္။

ျမန္မာ႔ေဆးဖက္ဝင္အပင္မ်ား